Program adaptacyjny

PROGRAM ADAPTACYJNY ŻŁOBKA „MAŁE MISIE”

Adaptacja dziecka do żłobka jest procesem, który polega na przystosowaniu się do nowego otoczenia, z przyzwyczajaniem do funkcjonowania w nowym środowisku społecznym.

Dla dziecka pobyt w żłobku jest bardzo silnym przeżyciem, a zarazem bardzo znaczącym. Każde dziecko musi przystosować się do nowych warunków otoczenia, opiekunów oraz pozostałych pracowników żłobka, zmiany dotychczasowego harmonogramu dnia, konieczności dzielenia się zabawkami oraz uwagą opiekunów, funkcjonowania licznej grupie rówieśniczej.

Okres adaptacji może wywołać u dziecka lęk, niepokój, gniew, złość, trudności ze spaniem, napady buntu i agresji, zmniejszenie lub wzmożenie apetytu, wymioty, bóle brzucha, biegunkę, regres (cofnięcie nabytych umiejętności).

Są dzieci, które przystosowują się do nowej rzeczywistości dość szybko, u innych ten etap może trwać dłużej, a zdarza się, że niektóre dzieci nigdy nie adoptują się do warunków żłobkowych. Najczęstszą przyczyną niepowodzeń w adaptacji są: przykre doświadczenia, lękliwość, niewielki kontakt z rówieśnikami oraz nadopiekuńczość rodziców.

Rodzice również przechodzą przez proces adaptacji. Sytuacja, w której oddają swoje dzieci pod opiekę obcych osób budzi w niech wiele niepokojów, wątpliwości, poczucia winy, żalu. Często bywa tak, że rodzic swoje emocje podświadomie przenosi na dziecko.

Dobrym rozwiązaniem jest stopniowe wydłużanie pobytu dzieckiem w żłobku przez pierwsze i jakże trudne dni. Przez pierwsze dwa tygodnie najważniejsze jest aby dziecko zrozumiało, że rodzic zawsze po niego wróci. Sugerowane działania mają na celu zminimalizowanie stresu zarówno u dzieci jak i rodziców.

Początkowo zaleca się pozostawienie dziecka na 30minut (2-3 dni), kolejne dni na 1godzinę.(2 dni), drugi tydzień adaptacji to wydłużenie pobytu do 3 godzin. Kolejne dni należy konsultować z opiekunkami. Ostatni tydzień września dziecko powinno przebywać w żłobku w deklarowanych godzinach.

Żłobek jako placówka opiekuńczo – wychowawcza może udzielać rodzicom wsparcia, które polega na przygotowaniu ich do udzielenia pomocy dziecku w procesie adaptacji. Nawiązanie współpracy Żłobka z rodzicami ma na celu poznawanie wzajemnych oczekiwań służących osiągnięciu określonych efektów. Współpraca powinna zostać dokładnie zorganizowana, przemyślana i oparta na ustalonych zasadach.

Najistotniejszym aspektem pomyślnego przejścia procesu adaptacji jest zaufanie do placówki, opiekunów. Nawiązanie dobrych relacji z rodzicami służy lepszemu poznaniu dzieci i ich upodobań oraz zmniejszenia ich obaw o dziecko.

 

W związku z powyższym opracowano niniejszy program adaptacyjny, który jest skierowany do:

 

• dzieci rozpoczynających nowy etap w swoim życiu,
• rodziców,
• opiekunów i personelu pomocniczego żłobka,

 

Cele główne programu:

1. Pomoc dzieciom w adaptacji do nowych warunków w Żłobku.
2. Włączenie rodziców do udzielania pomocy dziecku w procesie adaptacji.
3. Stworzenie dzieciom warunków umożliwiających szybką i łatwą adaptację do warunków panujących w Żłobku.
4. Nawiązanie relacji z rodzicami, która ma ułatwić dalszą współpracę.

 

Cele szczegółowe programu

 

W odniesieniu do dziecka:

• skrócenie czasu adaptacji do warunków panujących w żłobku,
• zmniejszenie napięcia emocjonalnego związanego z przyjściem do żłobka,
• zminimalizowanie lęku przed rozstaniem z rodzicami,
• poznanie opiekunek i innych pracowników żłobka,
• wprowadzenie w przestrzeń organizacyjną poszczególnych sal,
• nawiązanie pierwszych kontaktów z rówieśnikami.

 

W odniesieniu do rodziców:

• poznanie personelu Żłobka,
• integracja rodziców między sobą,
• zmniejszenie lęku związanego z oddaniem dziecka pod piekę personelu Żłobka,
• zapoznanie rodziców z organizacją życia w grupie żłobkowej,
• obserwacja swojego dziecka na tle rówieśników,
• zaproszenie rodziców do współpracy z personelem Żłobka, budowanie wzajemnej   więzi, opartej na zaufaniu.

 

W odniesieniu do opiekunów:

• bliższe poznanie podopiecznych,
• pogłębienie interakcji z rodzicami,
• poznanie oczekiwań rodziców wobec Żłobka,
• planowanie pracy w oparciu o informacje od rodziców i wyniki własnych obserwacji, które dotyczą m.in. stanu zdrowia dzieci, ich przyzwyczajeń, sposoby reagowania w sytuacjach stresowych.

 

WARUNKI DOBREJ ADAPTACJI:

• poznanie placówki przez dziecko i jego rodziców,
• obustronne zaufanie,
• wcześniejsze dostarczenie dziecku doświadczeń związanych z przebywaniem z innymi – „bez mamy”,
• umożliwienie kontaktów z innymi dziećmi,
• stopniowe przyzwyczajanie dziecka do pobytu w placówce,
• towarzyszenie dziecku,
• akceptacja i wspieranie dziecka, zrozumienie jego stresu,
• zapewnienie spokoju i poczucia bezpieczeństwa podczas rozstania,
• poświęcenie dziecku czasu po powrocie ze żłobka,
• zachowanie rytmu dnia w żłobku i w domu.

 

PRZYCZYNY NIEPOWODZEŃ W ADAPTACJI:

• niepewność decyzji,
• lęk, niepokój, wyrzuty sumienia,
• nieznajomość, brak zaufania do placówki i personelu,
• nadopiekuńczość rodziców,
• rzucenie dziecka „na głęboką wodę” – pełen wymiar godzin,
• straszenie dziecka personelem, placówką itp.,
• brak wyrozumiałości dla dziecka,
• odrzucenie i obrażanie się na dziecko

 

ZASADY ADAPTACJI DZIECI

1. Szanuje się wolę rodziców i dzieci.
2. Tworzy się atmosferę spokoju, życzliwości, akceptacji.
3. Stopniowe (w miarę możliwości) wydłużanie pobytu dziecka w żłobku,.
4. Pobyt dziecka w żłobku organizuje się w sali przeznaczonej dla danej grupy dzieci, korzysta się jedynie z niezbędnych pomieszczeń, tj. szatnia, łazienka.
5. Zachowuje się stałą kolejność organizacji zajęć adaptacyjnych, która daje dzieciom poczucie stałości, poczucia bezpieczeństwa oraz orientacji w czasie i przestrzeni.
6. Zapewnia się dziecku pomoc w budowaniu własnego „JA”.

 

PLAN REALIZACJI PROGRAMU ADAPTACYJNEGO

Zapoznanie rodziców z organizacją Żłobka poprzez:

• umożliwienie zwiedzania budynku, w którym znajduje się Żłobek,
•  zapoznanie z rozkładem dnia,
• poinformowanie o formach zajęć z dziećmi.

Uzyskanie przez Żłobek informacji o dziecku na podstawie:

• karty zapisu dziecka do żłobka,
• ankiety informacyjnej o dziecku.

Zapoznanie rodziców z programem adaptacyjnym:

• zapoznanie z rodzajami trudności, związanych z adaptacją dziecka,
• zachęcanie rodziców do regulowania (skrócenia) czasu pobytu dziecka w Żłobku w pierwszych dniach,
• zachęcenie rodziców do przebywania, wspólnej zabawy z dzieckiem po przyprowadzeniu go do Żłobka,
• poinformowanie rodziców o możliwości przyniesienia do Żłobka ulubionej zabawki/przytulanki, które mogą pomóc w procesie adaptacji i dać poczucie bezpieczeństwa.

 Pobyt rodzica z dzieckiem w Żłobku/ adaptacja dziecka:

• zapoznanie dzieci z rozkładem dnia w żłobku,
• umożliwienie rodzicom pobytu z dzieckiem,
• wspólne zapoznanie ( dziecko, rodzic, opiekun) z szatnią, łazienką, salą zabaw i zabawkami.

Adaptacja rodziców:

• badanie oczekiwań rodziców wobec placówki, opiekunów i personelu,
• ustalenie zasad kontaktu i współpracy,
• zachęcanie rodziców do rozmów indywidualnych w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych w domu i w żłobku,
• zebrania grupowe,
• udział w organizowanych imprezach i uroczystościach,